Vele gegevens hierin vermeld waren bijeen gebracht in de Nederlandsche Leeuw dd. 4 April 1971, door Dhr. J. Mac Lean en J. Versluijs.

Omdat de doop- en trouwboeken van ’s Gravendeel verloren gingen, terwijl er geen trouwboek van Strijen van voor het jaar 1695 bestaat, was het samenstellen van deze genealogie moeilijk.

Hierbij komt nog dat het aantal gebruikte voornamen in enkele takken gering is. Er was een Dirk Dirckszn. Quartel, die van omstreeks 1615 tot na 1687 leefde, die een zoon met dezelfde naam had, geboren omstreeks 1640, overleden 1724. Het was een heel probleem beide personen te onderscheiden. De naam Arij Dirckszn. Quartel werd eveneens door twee in de zelfde tijd levende mensen gedragen, dit was ook het geval met twee figuren genaamd Cornelis Dirkszn. Quartel.

Het mocht echter lukken deze problemen op te lossen.

Voor de verdere uitwerking heb ik vele inlichtingen verzameld in het Rijks en Gemeente archieven, alsmede door persoonlijke bezoeken aan diverse families Quartel en de Quartel. De naam Quartel is de oorspronkelijke naam. De bijvoeging “de” is vermoedelijk ontstaan door vergissing van de predikanten in de doopboeken, voor het eerst in 1641.

De eerste Quartel is vermoedelijk in de 14e eeuw uit Frankrijk gekomen, (er wonen ook Quartels in Portugal) daar alle voornamen zuiver Nederlands zijn.

Het Familiewapen is afgebeeld in een raam in de Hervormde kerk te Westmaas. De achtergrond is goud waarop een molenrad getopt met een kwartel en aan weerszijden van de onderste spaak een rode Franse lelij. Het werd gevoerd door Dirk Corneliszn. De Quartel, gedoopt te Strijen 14-05-1711 zoon van Cornelis Dirkszn. De Quartel en Jannetje Neeff.

Directe nakomelingen zijn; Hendrik Johannes Walraven de Quartel en Willem Johannes Walraven de Quartel.

Overgenomen uit het voorwoord geschreven door Albert Quartel.

Albert heb ik voor het eerst ontmoet in een tijd dat het nog een ware “belevenis” was een mens te ontmoeten, uit een ander werelddeel.En uitgerekend die Albert wist ook nog van alles te vertelen over mijn familie.

Uiteindelijk kwamen, na 40 jaar speurwerk, de verzamelde gegevens in de vorm van 2 lijvige ringbanden (500 pagina’s) beschikbaar. Albert kreeg het ook nog voor elkaar om een reunie te organiseren waar zo’n 150 Quartels bij elkaar kwamen. Dit gebeurde op 7 mei 1977 in Maasdam.

Tijdens die reunie werd besloten een commissie in te stellen, die het werk van Albert ging voortzetten. Door de commissie werd o.a. een krantje uit gegeven, en er volgden nog een tweetal reunie’s. Maar uiteindelijk zag de commissie zich genoodzaakt, te stoppen, door het ontbreken van de nodige financiele middelen. En ook ik, als penniningmeester van die commisie, ben er toen mee gestopt.

Albert is overleden op 23 maart 1979 in Flinflon Canada, hij was toen 73 jaar.

Rond het jaar 2000 zat ik door omstandigheden, even zonder werk. Die periode heb ik aangepakt om al het papierwerk van Albert, in de PC te kloppen. Ik wilde al zijn inspanningen door de jaren heen vastleggen op een manier die voor elke Quartel, die daar belangstelling voor heeft, beschikbaar werd.

Mijn eerste doel is en blijft voorlopig nog, het bijwerken en instandhouden van al het werk wat (Ome) Albert ooit heeft verzet. Wie dieper terug wil graven in de geschiedenis van de mensen die de naam Quartel hebben gedragen, vindt bij mij een warm welkom.

Daarnaast willen we met deze Site, voor de luiden en hun kinderen die in het “Buitenland” verblijven en wonen, de gelegenheid geven, eens terug te bladeren, door de geslachten van hun Nederlandse familie.

Als Quartel worden geboren is mooi, maar het is ook goed te beseffen dat al die voorgaande vouwen en moeders, ook een zeer wezenlijk deel uitmaken, van wat doorgaans wordt genoemd het geslacht Quartel en de Quartel.

Cor Quartel


Sint-Elisabethsvloed

De Sint-Elisabethsvloed, genoemd naar de heilige Elisabeth , vond in 1421 plaats, rond haar feestdag op 19 november 1422. Deze stormvloed was merkbaar langs de gehele zeezijde van Nederland, richtte schade aan in kustdorpen en trof in het bijzonder het riviermondings en zeearmengebied. Bij de verklaring voor de ondergang van de Grote Waard spelen de verveningen een grote rol. Deze zijn in twee vormen te verdelen.

 

De eerste vorm van vervening was de turfwinning ten behoeve van brandstof. Het gevolg hiervan was echter een versnelde verlaging van het maaiveld. Bij een dijkdoorbraak zou dit een grotere instroming van zeewater betekenen. De tweede vorm was de selnering ten behoeve van zout. Het winnen van zout, dat financieel zeer aantrekkelijk was, gebeurde buiten de Grote Waard. Het gevolg van de zoutwinning waren ontgrondingen in het gebied ten zuidwesten van de Grote Waard die de weg voor de zee gebaand hebben, om, beginnende in 1374 vooral bij Broek, steeds weer de dijk van de Grote Waard te breken.

De Hoekse en Kabeljauwse twisten speelden ook een rol bij de ondergang van de Grote Waard. Deze gewapende partijstrijd tussen verschillende steden en adelijke families was ontstaan door een opvolgingskwestie. Als gevolg van deze twisten werden de dijken niet versterkt, terwijl dat dringend nodig was. De dijkversterking bleef achterwege door de ruzie tussen het Hoekse waterschap en het Kabeljauwse stadsbestuur van Dordrecht. Ten slotte was er ook nog het probleem van de afwatering. De uitwateringssluizen bij Broek zijn in de zeewering van de Grote Waard altijd een zwak punt geweest. Aanvankelijk gebeurde de lozing van het overtollige water van de Grote Waard alleen bij Maasdam. Vanaf 1380 ontstond deze mogelijkheid ook bij Broek, maar dit leidde tot een diepe geul voor Broek. Op deze plaats kwamen herhaaldelijk doorbraken voor en ook in 1421 was dit het geval.

Door de Sint-Elisabethsvloed kwam de hele Grote Waard, onder water te staan. Veel mensen verdronken. De brede en diepe doorbraak bij Broek breidde zich onder andere door de interne verdeeldheid enorm uit, voordat de dichting kon worden voltooid. In december van 1421 zorgde hoog opperwater, dat is van boven afkomend rivierwater, ervoor dat onder andere de zuidelijke Merwededijk bij Werkendam doorbrak en dat de Grote Waard ook van de zijde werd geïnundeerd. In 1422 was er weer een stormvloed, die de herstelde dijk van de Grote Waard bij Broek opnieuw deed bezwijken. Deze dijk is nooit hersteld, zodat de Grote Waard open is gebleven en langzaam maar zeker vrijwel geheel is vernield.

De hoge delen van de waard, de Langstraat, Heusden en Altena met bijgelegen dorpen werden afzonderlijk afgedijkt, terwijl gedeelten van de oude dijk, onder andere bij Strijen, steunpunten voor nieuwe polders hebben opgeleverd. Dordrecht werd een eiland op zichzelf.

In de literatuur ontdekte ik de trend dat de gevolgen van de St. Elisabethsvloed steeds meer worden “ingedamd”. Sprak men vroeger nog over 77 verdronken dorpen, tegenwoordig meent men dat er “slechts” zo’n vijfentwintig dorpen zijn verdwenen. Bij een lezing in ‘s-Gravendeel op 16 maart 1994 door archeoloog J. van den Bosch van het S.O.B. werd bovendien verteld dat er bij opgravingen in Strijen nauwelijks iets gebleken was van de Elisabethsvloed. Wel waren er sporen van eerdere en latere overstromingen. Hopelijk wordt in de toekomst duidelijk wat de precieze invloed was van de St. Elisabethsvloed.

Tekst Martine Zoeteman

 Voor meer en aanvullende informatie over de Hoeksewaard ga naar www.zoeteman.net.



De informatie op deze site is grotendeels ontleend aan openbare bronnen of is met toestemming van betrokkenen verstrekt, en is veelal ook buiten deze site publiekelijk beschikbaar. Toen speelde de privacy-wetgeving nog niet.

De wet Bescherming Persoonsgegevens (Wbp, 1 september 2001) beperkt de mogelijkheid tot registratie van gegevens over nog in leven zijnde personen wanneer zij daarvoor niet uitdrukkelijk toestemming hebben gegeven. Om deze redenen is informatie van personen geboren na 01-01-1910 niet beschikbaar, tenzij bovenvermelde UITDRUKKELIJKE TOESTEMMING is verleend. Dat sluit niet uit dat nog in leven zijnde personen in dit bestand kunnen worden genoemd.

Indien zij bezwaar hebben tegen het hier presenteren van hun naam, dan zal deze z.s.m. na melding uit het bestand worden verwijderd.